Szkolenie pt.: „Fluorescencja i immunofluorescencja w badaniach naukowych z wykorzystaniem komórek zwierzęcych (w tym ludzkich) z hodowli in vitro”

Zapraszamy do udziału w specjalistycznym szkoleniu poświęconym wykorzystaniu fluorescencji i mikroskopii fluorescencyjnej w badaniach biologii komórki. Fluorescencja to jedno z najpotężniejszych narzędzi współczesnej biologii i medycyny eksperymentalnej, które zrewolucjonizowało zarówno badania podstawowe, jak i zastosowania kliniczne oraz diagnostyczne.

Szkolenie ma charakter intensywnych warsztatów praktycznych, w trakcie których uczestnicy krok po kroku przejdą przez cały proces: od przygotowania materiału komórkowego, przez wykonanie barwień cyto- i immunocytofluorescencyjnych, aż po analizę i interpretację uzyskanych danych mikroskopowych. Omawiane będą zarówno rozwiązania profesjonalne, jak i praktyczne podejścia pozwalające efektywnie i ekonomicznie prowadzić eksperymenty w warunkach laboratoryjnych.

Treści kursu koncentrują się na praktycznych aspektach pracy laboratoryjnej – przygotowaniu komórek i odczynników, omówieniu dostępnych na rynku fluorescencyjnych „barwników” przyżyciowych oraz przeciwciał sprzężonych z fluoroforami, optymalizacji procedur oraz rozwiązywaniu typowych problemów napotykanych podczas pracy z fluorescencją. Uczestnicy poznają podstawowe pojęcia, techniki fluorescencyjne oraz stosowaną aparaturę, co pozwoli im samodzielnie planować i wykonywać eksperymenty oraz interpretować uzyskane wyniki.

W formularzu zgłoszeniowym przewidziano pytania dotyczące doświadczenia i oczekiwań uczestników, co umożliwi dostosowanie zakresu szkolenia do ich potrzeb badawczych.

Szkolenie skierowane jest do:

• pracowników naukowych, doktorantów i studentów kierunków biologicznych, biomedycznych i pokrewnych,
• osób zainteresowanych poszerzeniem warsztatu badawczego o nowoczesne techniki fluorescencyjne,
• osób pracujących w laboratoriach badawczych i diagnostycznych.

Udział w szkoleniu pozwoli uczestnikom:

• zdobyć praktyczne umiejętności w zakresie przygotowania i „barwienia” materiału komórkowego,
• poznać zasady działania i obsługi mikroskopu fluorescencyjnego,
• nauczyć się samodzielnie analizować obrazy fluorescencyjne.

Program szkolenia: 

1. Podstawowe pojęcia z zakresu fluorescencji
2. Zasada działania mikroskopu fluorescencyjnego
3. Fluorescencja wokół nas – praktyczne wykorzystanie fluorescencji
4. Materiał komórkowy w technikach fluorescencyjnych – przygotowanie materiału:
   – izolacja komórek prawidłowych z tkanek (na przykładzie keratynocytów, fibroblastów z różnych tkanek, mezenchymalnych komórek macierzystych, chondrocytów)
   – hodowle komórkowe in vitro – podstawowe zasady pracy z komórkami przed przystąpieniem do technik opartych o zjawisko fluorescencji
   – przygotowanie materiału komórkowego do eksperymentów z wykorzystaniem cyto i immunocyto-fluorescencji czyli jak prawidłowo wysiać komórki do testów (przegląd dostępnych na rynku materiałów, a także know-how z cyklu: „jak to zrobić po kosztach”)
5. Fluorescencyjne barwienia „przyżyciowe” komórek, organelli komórkowych i pojedynczych białek:
   – jądro komórkowe, mitochondria, lizosomy, siateczka endoplazmatyczna, Aparat Golgiego, elementy cytoszkieletu komórki (aktyna, mikrotubule)
   – białka fuzyjne (na przykładzie GFP)
6. Barwienia immunocytofluorescencyjne (samodzielnie przygotowane filmy instruktażowe „jak wykonać to krok po kroku”):
   – przeciwciała w immunocytofluorescencji
   – podstawowe zasady przygotowania materiału komórkowego:
      # utrwalenie komórek (rodzaje utrwalaczy prostych i złożonych, zasada ich działania)
      # permeabilizacja błony komórkowej (rodzaje permeabilizatorów fizycznych i chemicznych i zasady ich działania)
      # blokowanie niespecyficznych miejsc wiązania przeciwciał (rodzaje „blokerów” i zasady ich działania)
   – immunofluorescencja bezpośrednia i pośrednia – teoria a praktyka
7. Barwienia białek strukturalnych i sygnałowych metodami immunocytofluorescencji pośredniej – co warto wiedzieć i czego się wystrzegać?
8. Techniki bazujące na fluorescencji:
   – techniki mikroskopowe (FRET, FRAP, TIRF, testy cytotoksyczności),
   – immunoblotting
9. Opracowywanie danych otrzymanych w mikroskopii fluorescencyjnej:
   – praca z obrazami fluorescencyjnymi i technika pomiaru fluorescencji (fluorometria)

O prowadzącym:

Dr Dawid Wnuk to biolog komórki, naukowiec i dydaktyk z wieloletnim doświadczeniem w zakresie mikroskopii fluorescencyjnej, immunofluorescencji oraz izolacji i hodowli komórek in vitro. Jego zainteresowania badawcze skupiają się na procesach remodelingu tkanek w chorobach układu oddechowego, biologii fibroblastów i miofibroblastów, a także zastosowaniach technik fluorescencyjnych w badaniach molekularnych i komórkowych.

Od 2014 roku związany z Zakładem Biologii Komórki Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie prowadzi zajęcia dydaktyczne z zakresu biologii komórki, praktyk laboratoryjnych oraz mikroskopii fluorescencyjnej. W swojej pracy dydaktycznej łączy solidne podstawy teoretyczne z praktyką badawczą, kładąc nacisk na aspekty praktyczne zdobywanej wiedzy, samodzielność i krytyczne myślenie studentów.

Dr Wnuk był zaangażowany w działalność Banku Komórek i Wytwórni Produktów Leczniczych Terapii Zaawansowanych Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie zajmował się hodowlą ludzkich keratynocytów i chondrocytów w standardzie GMP/GLP w celu przygotowania przeszczepów autologicznych dla pacjentów z rozległymi oparzeniami skóry i uszkodzeniami chrząstki stawowej. Jego praca przyczyniła się do realnego wdrożenia terapii komórkowych ratujących zdrowie i życie pacjentów.

Jest autorem i współautorem blisko 30. publikacji naukowych w czasopismach międzynarodowych (łączny IF > 130) oraz licznych krajowych i zagranicznych wystąpień konferencyjnych. Kierował i uczestniczył w kilkunastu projektach badawczych finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, którego jest ekspertem, skupiających się na molekularnych mechanizmach przebudowy tkanek i procesach sygnalizacji komórkowej komórek prawidłowych i nowotworowych. Swoje kompetencje pogłębiał podczas zagranicznego stażu badawczego w Maastricht University (Holandia) – w Department of Respiratory Medicine w ramach NUTRIM School of Nutrition and Translational Research in Metabolism. Pracował tam nad zaawansowanymi modelami komórkowymi i analizą sygnalizacji komórkowej w chorobach płuc.

Brał udział w licznych kursach i szkoleniach specjalistycznych z zakresu nowoczesnej mikroskopii fluorescencyjnej i konfokalnej, m.in. z obsługi zintegrowanych systemów mikroskopowych (techniki fluorescencyjne, mikromanipulacja), technik FRET/FRAP/TIRF, hodowli  komórkowych w warunkach 3D, immunocytofluorescencji oraz kontroli jakości pracy w laboratoriach komórkowych. Ukończył także studia podyplomowe z zarządzania oraz liczne szkolenia z zakresu Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP) m.in. w obszarze produktów komórkowych.

Jako nauczyciel akademicki prowadzi wykłady, ćwiczenia i praktyki laboratoryjne dla studentów biotechnologii, biochemii i biofizyki oraz studentów studiów podyplomowych z biologii molekularnej. Był promotorem licznych prac magisterskich i licencjackich, a jego zajęcia z zakresu mikroskopii fluorescencyjnej i technik immunocytofluorescencyjnych cieszą się dużą popularnością i są bardzo dobrze oceniane przez studentów, za co został nagrodzony nagrodą Rektora UJ.

Aktywnie działa na rzecz popularyzacji nauki – współorganizował kilkanaście wydarzeń popularyzujących biologię komórki i nowoczesne techniki badawcze, m.in. w ramach Nocy Biologów, Małopolskiej Nocy Naukowców czy Lifescience dla Licealistów. Konsultował merytorycznie tłumaczenia dwóch książek popularnonaukowych, współorganizował i należał do komitetów naukowych wielu konferencji międzynarodowych, a także zorganizował wykład doktoranta noblistki z 2020 roku – Emmanuelle Charpentier – dra Krzysztofa Chylińskiego w UJ.

Dr Wnuk jest członkiem European Respiratory Society, European Academy of Allergy and Clinical Immunology, Polskiego Towarzystwa Biochemicznego i Polskiego Towarzystwa Biologii Komórki. Pełni funkcję Delegata FEBS Junior i Przewodniczącego Sekcji FEBS Junior Polska. Wielokrotnie wyróżniany przez Rektora UJ za działalność naukową i dydaktyczną, w tym za wyróżnioną rozprawę doktorską oraz znaczące osiągnięcia dydaktyczne.

Specjalizacja i umiejętności praktyczne:

• techniki mikroskopii fluorescencyjnej i konfokalnej (FRET, FRAP, TIRF),
• barwienia cyto- i immunocytofluorescencyjne,
• hodowle komórkowe in vitro i modele 3D,
• przygotowanie materiału biologicznego do terapii komórkowych,
• analiza obrazów fluorescencyjnych i pomiary fluorescencji,
• GMP/GLP, ISO, audyty jakościowe.

Dr Wnuk łączy rzetelną wiedzę akademicką z praktycznym doświadczeniem klinicznym i dydaktycznym, co czyni go wyjątkowym prowadzącym warsztaty z zakresu fluorescencji i immunofluorescencji.